Ο ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗ: Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΩΝ ΧΑΡΙΣΜΑΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΤΑΛΑΝΤΟΥΧΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ

3ο Πανελλήνιο Συνέδριο Συμβουλευτικής Ψυχολογίας
"Συμβουλευτική Ψυχολογία: Εφαρμογές-Προκλήσεις"
Ρέθυμνο, 6-9 Μαϊου 2010

Αλέξανδρος-Σταμάτιος Αντωνίου  & Καλλιόπη Σωτηράκη

Κατά τη διάρκεια της σχολικής πορείας, ο επαγγελματικός προσανατολισμός αποτελεί το μέσο για τη διερεύνηση των ικανοτήτων και των ενδιαφερόντων του κάθε μαθητή με απώτερο στόχο την κατάλληλη επιλογή σπουδών. Στην περίπτωση των χαρισματικών και ταλαντούχων μαθητών όμως, η παρέμβαση διαφοροποιείται καθώς πρόκειται για άτομα με πολλαπλά ταλέντα και δεξιότητες και ασυνήθιστα υψηλές επιδόσεις σε έναν ή περισσότερους τομείς. Για αυτή την κατηγορία μαθητών, η λήψη επαγγελματικών αποφάσεων συνδέεται με έντονο στρες καθώς καλούνται να περιοριστούν σε ένα συγκεκριμένο επάγγελμα προσπαθώντας να ικανοποιήσουν ταυτόχρονα τους προσωπικούς τους στόχους σε συνδυασμό με τις προσδοκίες του κοινωνικού περιβάλλοντος. Ως επακόλουθο της ιδιαίτερης επαγγελματικής τους ανάπτυξης, οι χαρισματικοί και ταλαντούχοι μαθητές συχνά βιώνουν την επιλογή επαγγέλματος ως υπαρξιακό δίλημμα ενώ δυσκολεύονται να θέσουν μακροπρόθεσμους στόχους και να διακινδυνεύσουν συγκεκριμένη απόφαση για τη σταδιοδρομία τους. Ο ρόλος του συμβούλου επαγγελματικού προσανατολισμού για τις περιπτώσεις των χαρισματικών μαθητών αποδεικνύεται ιδιαιτέρως σημαντικός δεδομένου ότι καλείται να τους υποστηρίξει στην αναγνώριση και αποδοχή των ικανοτήτων τους καθώς και στην πληροφόρηση/ ενημέρωση για τις ενδεχόμενες επιλογές σταδιοδρομίας βάσει αυτών. Η παρούσα μελέτη επιδιώκει να καταστήσει σαφή την ανάγκη για εξειδικευμένη επαγγελματική συμβουλευτική των χαρισματικών και ταλαντούχων παιδιών ως ειδικής ομάδας με ξεχωριστές απαιτήσεις, γεγονός που προϋποθέτει τη συνεργασία των συμβούλων επαγγελματικού προσανατολισμού τόσο με εκπαιδευτικούς όσο και με γονείς. Σε μία εποχή ταχύτατων και διαρκών εξελίξεων στην αγορά εργασίας, καθίσταται επιτακτική η ανάγκη σχεδιασμού ειδικών προγραμμάτων προσαρμοσμένων στις ιδιαιτερότητες των μαθητών αυτών, η πλειονότητα των οποίων θα είναι εκείνοι που θα διαμορφώσουν τη μελλοντική κοινωνική πραγματικότητα.